Günümüzde, dünyada çok büyük miktarda veri üretilmektedir. Uzmanlar, ortaya çıkan bu büyük veri dalgasının, insanlığın önündeki çözülmeyi bekleyen problemlerden biri olduğunu ve hatta bunun bir veri tsunamisiyle sonuçlanabileceğini söylüyorlar. Peki hem sözü edilen bu fenomenin hem kendisini hem de onu kontrol etmek için ortaya çıkarılan çözümleri ifade eden Büyük Veri (Big Data) kavramı nedir? Bugünkü yazımızda “Büyük Veri (Big Data) nedir ve Büyük Veri’ye ilişkin çözümlerin kullanım alanları nerelerdir?” sorularını yanıtlamaya çalışacağız.Büyük, çok çeşitli türlerde olan ve yüksek hızlarla birikerek işlenmeyi bekleyen verilere, Büyük Veri denilmektedir. Bu verilerin işlenmesi geleneksel metotlara göre zordur ve uzun zaman almaktadır. Günümüzde; banka hesapları, sosyal ağlardaki bilgiler, arama motorlarından yapılan aramalar, sensörlerce toplanan veriler ve dolaşımda olan e-postalar gibi internet üzerinde gerçekleşen tüm etkileşimler büyük veri kümeleri oluşturmaktadır. Büyük Veri, söz konusu bu verilerin analiz edilip sınıflandırılması, anlamlı ve işlenebilir hale dönüştürülmesini sağlayan yöntemler için de kullanılan kavramdır.
Büyük Veri, günümüzde çeşitli alanlarda birçok uygulamada kullanılmaktadır. Tüketici hareketlerini izlemek isteyen marka sahipleri, araştırmacılar, girişimciler, yeni trendler oluşturmak isteyen şirketler, Büyük Veri kullanımına ihtiyaç duyanlardan bazılarıdır. Gelin, Büyük Veri uygulamalarının en yaygın biçimde kullanıldığı alanlara bir göz atalım.
Son yıllardaki deneyimler, Büyük Veri analitiğinin devlet sektöründe çok faydalı olduğunu ortaya koymuştur. Birçok devlet kuruluşu; nüfus sayımı, seçim sonuçları, bütçe raporları gibi günümüzde çoğunlukla dijital ortamda yer alan verilerin analizi için Büyük Veri uygulamaları kullanmaktadır.Büyük Veri analizinin, ülkemizdeki en önemli örneklerinden biri E-devlet uygulamasıdır. E-devlet portalında sunulan hizmetlerin etkinliği ve verimliliği Büyük Veri sayesinde artmakta ve böylece bu hizmetler hızlı ve güvenilir biçimde kullanılabilmektedir.
Geçtiğimiz yıllarda, “sosyal medya” fenomeninin ortaya çıkışı büyük bir veri patlamasını da beraberinde getirdi. Sadece Facebook’a günde 350 milyon fotoğraf yüklendiğini düşünürsek, Büyük Veri’nin sosyal medyadaki öneminin ne kadar büyük olduğunu daha iyi anlayabiliriz. Sosyal medya platformlarının kendi mekaniklerinin yanı sıra, bu medyanın pazarlama gücünden faydalanmak isteyen çok fazla ürün ve kampanya da Büyük Veri uygulamaları kullanıyor. Marka sahipleri Büyük Veri analitiğinden faydalanarak, tüketici alışkanlıklarını izliyor, bu davranışları analiz ediyor ve kampanyalarını bu analizlere göre hazırlıyor.
Bankacılık alanında Büyük Veri kullanımı ile bankalar, hesap sahiplerinin her hareketini kaydedip görüntüleyebiliyor ve kullanıcı davranışlarını daha iyi analiz edebiliyor. Bu sayede, çapraz satış, risk yönetimi gibi farklı alanlarda kullanmak üzere, Büyük Veri’nin gücünü arkalarına almış oluyorlar. Elbette, müşteri verilerinin kullanımı her zaman gizlilik sorunlarını da gündeme getiriyor. Büyük Veri analitiği, aynı zamanda veri hırsızlığı gibi istenmeyen durumların önüne geçmek üzere üretilen çözümlerde de kullanılıyor.
Tarım alanında Büyük Veri kullanımı ise, çoğunlukla sensörlerin topladığı verilerin analiz edilmesi biçiminde gerçekleşmektedir. Örneğin, bir biyoteknoloji firması, mahsul verimliliğini optimize etmek için sensörler sayesinde toplanan verileri analiz etmekte Büyük Veri analitiği çözümlerinden faydalanabilir. Firma, bitkileri test ederek topladığı; sıcaklık, nem miktarı, toprak yapısı, büyüme hızı gibi verileri, farklı gen türleri için uygun ortam koşullarını bulmaya yönelik araştırmasında kullanabilir.
Pazarlama sektörü, kendisi için kritik bir önemde olan kitlesel tüketici davranışını izlemek üzere Büyük Veri analizinden faydalanır. Bununla ilgili ilginç bir örnek uygulama; hazırlanan reklamların, ürünler ve hizmetlere dair ilgi uyandırmada ne kadar etkili olduğunu öğrenmek amacıyla yüz tanıma sisteminin kullanılmasıdır. Bu sistem sayesinde, çok sayıda izleyicinin reklamlara verdiği tepki, yüz ifadeleri kaydedilerek analiz edilebilmektedir. Bu analiz sonucunda reklam verenler satışları artırmak için daha ilgi çekici reklam çalışmaları hazırlamak konusunda ellerini güçlendirmiş olurlar.
Sağlık sektörü doğası gereği, Büyük Veri analitiği uygulamalarının önemli rol oynadığı alanlardan biridir. Hastaların sağlık kayıtları ve bu kayıtların kitlesel olarak depolanması sonucu oluşan veri yığınından elde edilen örüntüler, sağlık alanında devrimsel gelişmelerin önünü açabilmektedir. Büyük Veri sayesinde, çok sayıda hastanın gösterdiği belirtiler analiz edilerek, hastalıkların genel seyri isabetle belirlenmekte ve erken teşhis olanağı sağlanmaktadır. Ayrıca; sağlık hizmetlerinin ve tedavi yöntemlerinin iyileştirilmesi, bulaşıcı hastalıkların tespiti, hastane kalitesinin izlenmesi gibi konularda da Büyük Veri analizi oldukça yarar sağlamaktadır. Sağlık sektörünün bir parçası olan ilaç endüstrisi de Büyük Veri uygulamalarından yoğun olarak faydalanılan alanlardan biridir. Şöyle ki, hastalıkların tedavisi için kullanılan yeni ve karmaşık molekül yapılarına sahip ilaçların geliştirilmesi, ancak Büyük Veri analizi teknikleri kullanarak mümkün olmaktadır.
Sonuç olarak Büyük Veri, yazımızda örneklendirmeye çalıştığımız gibi birçok farklı alanda işleri kolaylaştıran güçlü bir araçtır. Büyük Veri uygulamaları, yukarıda anlatılanların dışında; kimya, veri madenciliği, bulut bilişim, finans, çağrı merkezi, borsa gibi alanlarda da kullanılmaktadır.
Bu yazımızda Büyük Veri (Big Data) kavramı ve Büyük Veri’nin yaygın olarak hangi alanlarda kullanıldığı üzerinde durduk. Verdiğimiz bilgileri yararlı bulduysanız, Ankaref Blog anasayfasından diğer yazılarımıza da göz atmak isteyebilirsiniz. Bir sonraki Ankaref Blog yazısında görüşmek üzere, hoşça kalın.